Wystawa „Lubartowscy Sanguszkowie”
W Muzeum Ziemi Lubartowskiej została otwarta 8 czerwca wystawa czasowa pt. „Lubartowscy Sanguszkowie”, którą można zwiedzać od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 – 15.30 do listopada br.
W tym roku przypada 270. rocznica uroczystości pogrzebowych księcia Pawła Karola Sanguszki, zmarłego w swoich dobrach na Wołyniu w Zahajcach 14 kwietnia 1750 roku oraz 240. rocznica śmierci jego syna– Józefa Paulina, dziedzica Lubartowa oraz 230. rocznica śmierci trzeciej żony Pawła Karola i jednocześnie matki Józefa – Księżnej Barbary z Duninów Sanguszkowej.
Grono przewodników PTTK z Lublina (11 osób) zwiedziło wystawę w dniu 26 czerwca pod kierunkiem dyrektor Muzeum dr Ewy Sędzimierz, autorki scenariusza wystawy i folderu. W dwóch salach zaprezentowano eksponaty z Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Okręgowego w Tarnowie, Muzeum Diecezjalnego w Lublinie, Muzeum Warszawskiej Prowincji Kapucynów w Zakroczymiu, Muzeum Parafialnego w Lubartowie, Klasztoru Braci Mniejszych Kapucynów w Lublinie i Lubartowie, Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie, Archiwum Państwowego w Lublinie, Archiwum Sanguszków w Krakowie oraz materiały z archiwów cyfrowych w Radomiu, WBP w Lublinie, Uniwersytetu Łódzkiego, WBC w Poznaniu, Uniwersytetu Warszawskiego i BC w Kielcach.
Wystawa prezentuje genealogię rodu Sanguszków, wywodzących się od Giedymina po ostatniego męskiego potomka Pawła Sanguszko, mieszkającego w Brazylii.
Autorka ekspozycji skoncentrowała się na pokazaniu życia i działalności politycznej i społecznej księcia Pawła Karola Sanguszko, marszałka wielkiego litewskiego, kawalera Orderu Orła Białego, dziedzica ogromnych dóbr na Wołyniu i w Koronie, właściciela pałaców w Zasławiu, Sławucie, w Szymanowie (rezydencja księżnej Barbary z Duninów Sanguszkowej), Kolbuszowej, Krakowie (Pałac pod Baranami – wiano Marianny Lubomirskiej), Warszawie (pałac przy ul. Nowy Świat 51), Lublinie (wiano jego drugiej żony Marianny Lubomirskiej) i Lubartowie, który stał się jego główną siedzibą.
Imponujące były książęce fundacje: klasztoru oo. kapucynów w Lubartowie i Lublinie, kościoła św. Anny w Lubartowie oraz świątyń w Szymanowie, Jarosławiu, Zamościu (bazylianów), w Zasławiu, Żytomierzu, Ostrogu, Lutomiersku i Smolanach.
Lubartów zawdzięczał Sanguszkom dynamiczny rozwój rzemiosła i handlu, a liczne przywileje zachęcały mieszczan do osiedlania się w tej miejscowości, tu kwitło życie kulturalne, a salon artystyczny gromadził takie wybitne postaci jak: Ignacy Krasicki, Franciszek Zabłocki, Stanisław Konarski, czy architekta Pawła Antoniego Fontanę, który przebudował dawny dwór Firlejów w okazałą barokową rezydencję Sanguszków.
Dawny Lewartów został przemianowany staraniem księcia Pawła Karola na Lubartów edyktem Augusta III z 22 listopada 1744 roku, a miasto otrzymało nowy herb – do firlejowskiego lamparta dodano litewską „Pogoń”.
Ekspozycję wzbogacają portrety, starodruki, mapy z zaznaczonymi dobrami Sanguszków i pałaców, elementy rzeźbiarskie katafalku.
W kościele oo. Kapucynów w Lublinie (przy Pl. Litewskim), w krypcie grobowej, zostali pochowani: książę Paweł Karol Sanguszko (1751), jego żona Barbara z Duninów (zm. 1791), ich dzieci: Konstancja (zm. 1737), Antoni (zm. 1738), Michał Ignacy (rok śmierci nieznany) i Krescencja (zm. 1750) oraz wnuki Roman i Konstanty - miejsce pochówku pokazano na fotografii. Natomiast w kościele św. Anny w Lubartowie w specjalnej urnie epitafijnej pochowano serca księcia Pawła Karola, jego małżonki i najstarszego syna Józefa.
Zachęcamy do zwiedzania Lubartowa z przewodnikami PTTK (zamówienie usługi w BORT PTTK, tel. 81 532 87 04). Warto wstąpić do bazyliki św. Anny, kościoła oo. kapucynów oraz obejrzeć wystawę w Muzeum Ziemi Lubartowskiej.
Dokumentację fotograficzną sporządzili: Marcin Turski i Maria Wiśnioch-Filo
