Koło Przewodników Miejskich i Terenowych

im. M. S. Pajdowskiego w Lublinie

Zwiedzanie Domu Żołnierza

14 czerwca, godz. 17.00 – Przewodnicy PTTK zwiedzili Dom Żołnierza im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przy ul. Żwirki i Wigury w Lublinie. Z historią budowy gmachu i jego funkcją kulturalno-oświatową zapoznał nas Andrzej Ptasiński, wiceprezes Oddziału Wojskowego PTTK w Lublinie, kierownik Klubu 19. Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej. W szkoleniu uczestniczyły 22 osoby.

Idea budowy Domu Żołnierza zrodziła się w 1921 roku i została zaakceptowana przez ówczesnego dowódcę Okręgu Korpusu nr II w Lublinie gen. dyw. Jana Romera. Ze gromadzonych środków finansowych, które pozyskiwano od wojska i społeczeństwa, z loterii fantowych, koncertów, sprzedaży cegiełek oraz pożyczek i odsetek bankowych, a także z dotacji udzielonej przez gen. Felicjana Sławoja Składkowskiego, wiceministra spraw wojskowych i szefa Administracji Armii, zrealizowano projekt inż. arch. Mieczysława Dobrzańskiego. W ciągu 9 lat, w latach 1924 – 1933,  powstał okazały gmach w stylu modernizmu w pobliżu centrum miasta. Na jego budowę pozyskano między innymi cegłę z rozebranego na pl. Litewskim soboru pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, który po odzyskaniu niepodległości był zamieniony na kościół garnizonowy. W uroczystym otwarciu obiektu w dniu 1 października 1933 roku uczestniczyły: żona i córki Marszałka Józefa Piłsudskiego, przedstawiciele centralnych władz wojskowych oraz mieszkańcy Lublina. Biskup polowy Wojska Polskiego Józef Gawlina poświęcił tablicę pamiątkową z przesłaniem autorstwa kpt. W. Kwiatkowskiego: Bohaterom ku chwale, żyjącym ku pokrzepieniu serc, potomnym ku nauce.

Dom Żołnierza o kubaturze 25 tysięcy metrów sześciennych mieścił w okresie międzywojennym widownię teatralno-kinową, bibliotekę, salę gimnastyczną, pomieszczenia dla Związku Legionistów i harcerzy.

W latach niemieckiej okupacji gmach stał się siedzibą nazistowskiej partii NSDAP.

Po wojnie w Domu Żołnierza działał do 1945 roku Teatr WP, na jego scenie występowali znani aktorzy: Hanka Ordonówna, Mieczysław Czechowicz, Wiesław Michnikowski. W kolejnych latach prowadził aktywną działalność kulturalno-edukacyjną przy współpracy z lokalnymi instytucjami kultury i środowiskiem artystycznym. Obecnie placówka jest siedzibą Klubu 19. Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej i kontynuuje tradycję współpracy cywilno-wojskowej, prowadząc zajęcia wokalne, taneczne, teatralne, sportowe oraz konkursy i wernisaże artystyczne. Mieści się tu także biblioteka i restauracja.

Dokumentację fotograficzną ze szkolenia sporządzili: przewodnicy Marcin Turski i Maria Wiśnioch-Filo oraz członek Lubelskiego Towarzystwa Fotograficznego Dariusz Prażmo.