Koło Przewodników Miejskich i Terenowych

im. M. S. Pajdowskiego w Lublinie

Międzynarodowy Dzień Przewodnika Turystycznego 2025

Koło Przewodników Miejskich i Terenowych im. Mikołaja S. Pajdowskiego Oddziału Miejskiego PTTK w Lublinie przy współpracy z Towarzystwem Muzycznym im. Henryka Wieniawskiego i Klasztorem oo. Dominikanów zaprosili mieszkańców Lublina na koncert skrzypcowy wybranych utworów Henryka Wieniawskiego oraz na spacer „Śladami Henryka Wieniawskiego – lubelskiego wirtuoza skrzypiec”. Wydarzenie to było związane z obchodzonym w dniu 21 lutego Międzynarodowym Dniem Przewodnika Turystycznego, które zostało ustanowione przez Światową Federację Przewodników Turystycznych w 1989 r. W koncercie i spacerach, zorganizowanych w sobotę, 22 lutego, uczestniczyło ok. 300 osób.

W Bazylice dominikańskiej Bogdan Makogon, uczeń Szkoły Muzycznej im. Witolda Lutosławskiego w Lublinie pod kierunkiem nauczycielki Haliny Nawrotskiej zagrał na skrzypcach dwa utwory kompozytora Legendę g-moll, op. 17 i Pieśń polską g-moll – Mazurek.

Po koncercie Kol. Teresa Bożek została wyróżniona Medalem „Zasłużony dla Miasta Lublina” za aktywną 50-letnią działalność krajoznawczo-turystyczną i przewodnicką wśród turystów z kraju i zagranicy. Medal w imieniu Prezydenta Krzysztofa Żuka wręczyła wiceprezydent Anna Augustyniak. Gratulacje Koleżance złożyli Andrzej Wasilewski – prezes Oddziału Miejskiego PTTK im. Aleksandra Janowskiego w Lublinie i Marcin Turski – prezes Koła Przewodników Miejskich i Terenowych im. Mikołaja S. Pajdowskiego. Po koncercie, przewodniczki PTTK: Ewa Jezierska, Teresa Bożek, Elżbieta Kocyła, Agnieszka Król, Ewa Pietrykowska, Maria Wiśnioch-Filo i Agata Witkowska poprowadziły społecznie spacer „Śladami Henryka Wieniawskiego – lubelskiego wirtuoza skrzypiec” w 190. rocznicę jego urodzin i 145. rocznicę śmierci.

Na trasie od Bazyliki do Filharmonii Lubelskiej im. Henryka Wieniawskiego uczestnicy spaceru docierali do miejsc związanych z kompozytorem i jego rodziną pochodzącą z Wieniawy, wysłuchali opowieści o jego dziadkach cyruliku Herszku Helmanie i Gitli z Aronowiczów, o ojcu lekarzu Tadeuszu Wieniawskim i matce Reginie z Wolffów. Dotarli do kamienicy w Rynku nr 17, gdzie urodził się Henryk (10 lipca 1835) i jego bracia: Julian ps. „Jordan” (1834) – ekonomista, pisarz oraz bliźnięta Józef – pianista i kompozytor oraz Aleksander (23 maja 1837) – śpiewak operowy, urzędnik.

Kolejnymi miejscami zwiedzania były: Katedra  Lubelska - miejsce chrztu Henryka, Józefa i Aleksandra w dniu 28 maja 1837 roku; Szkoła Wojewódzka/Gimnazjum Gubernialne (ob. Archiwum Lubelskie), do której uczęszczali ojciec Tadeusz Wieniawski, przyrodni brat Henryka - Tadeusz Józef, lekarz (ur. 1819), Julian i Aleksander. Henryk Wieniawski pobierał naukę w domu, a następnie w Konserwatorium Paryskim, był w tej uczelni profesorem w klasie skrzypiec, a następnie nauczycielem w Konserwatorium Brukselskim. W Ratuszu przy pl. Łokietka: występował z bratem Józefem z koncertami charytatywnymi na rzecz Towarzystwa Dobroczynności. Uczestnicy spaceru zatrzymali się przy gmachach pocztowych, przy Krakowskim Przedmieściu nr19 i nr 50, skąd  Henryk wyjeżdżał dyliżansem pocztowym do Warszawy na spotkanie z czeskim skrzypkiem Henrykiem Panofką, do Paryża i Petersburga, tu rodzice odbierali korespondencję od syna. Następnie dotarli z przewodnikami do Kamienicy przy Krakowskim Przedmieściu 20, w której mieszkali rodzice skrzypka w latach 1850 – 1969 do ich wyjazdu na stałe do Warszawy. W Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. H. Łopacińskiego wysłuchali opowieści o kuzynie Stanisławie Eysmoncie, synu Franciszka Eysmonta i Marii Wieniawskiej (córce Juliana „Jordana”), który przywiózł 9 września 1939 do Lublina z Warszawy dwa obrazy Jana Matejki i zginął tego dnia w czasie bombardowania Lublina. Henryka i Izabela mieli ośmioro dzieci, tylko trzy córki założyły rodziny, a potomkowie Wieniawskich mieszkają w Europie, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Córka Henryka Klaudyna (1878 – 1962) wyszła za mąż za maklera amerykańskiego Josepha Hollanda Loringa, który zginął w 1912 roku w katastrofie transatlantyku Titanic, druga córka Irena Regina ps. Poldowski (1879 – 1932) była utalentowaną kompozytorką pieśni. Spacer zakończył się przed gmachem Filharmonii Lubelskiej im. H. Wieniawskiego i przy pomniku kompozytora, autorstwa rzeźbiarza Janusza Pastwy przy ul. M. Curie-Skłodowskiej. Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego w Lublinie – działające od 1898 roku – jest organizatorem  Konkursów im. K. Lipińskiego i H. Wieniawskiego dla młodych skrzypków (ogólnopolski odbył się w 1970 roku, międzynarodowe są co 3 lata od 1976 roku). Przewodniczki zapoznały uczestników spaceru z bogatą twórczością kompozytorską Henryka Wieniawskiego, wymieniając najbardziej znane utwory: Koncert fis-moll op.14, Koncert D-dur, op. 22, Polonez D-dur, op. 4, Polonez A-dur, op. 21,  Legenda, op. 17.  W Lublinie przechowywane są pamiątki po H. Wieniawskim: dwa niepublikowane utwory w rękopisie , medalion matki z kosmykiem włosów Henryka, obraz olejny Henryka i matki, korespondencja.

Po południu lubelscy przewodnicy spotkali się na biesiadzie turystycznej. Prezesi Andrzej Wasilewski i Marcin Turski wręczyli Koleżankom i Kolegom jubileuszowe dyplomy oraz nagrody książkowe. Dyplomami 50-lecia pracy przewodnickiej uhonorowano Teresę Bożek i Jadwigę Chomczyńską-Mróz, 40-lecia - Piotra Branicę, Beatę Cioczek, Barbarę Michalską i Krzysztofa Kuśmirka, 35-lecia – Barbarę Kuśmiderską i Marka Kieliszka, 20-lecia – Ryszarda Łozińskiego i Karolinę Mleczek. Emilii Hołubowicz wręczono Popularną Odznakę Turystyki Pieszej i Popularną Odznakę Turysta Przewodnik. Przewodniczkom zaangażowanym w przygotowanie i poprowadzenie spaceru wręczono okolicznościowe dyplomy. Miły wieczór zakończył się koncertem ukraińskiego akordeonisty Yevhenia Hopko.

Zarząd Koła Przewodników PTTK składa serdeczne podziękowania władzom miasta Lublina, przeorowi Klasztoru oo. Dominikanów oraz przewodnikom za współpracę w organizacji obchodów Międzynarodowego Dnia Przewodnika Turystycznego w Lublinie. W promocję wydarzenia byli zaangażowani Irena Kowalczyk, Ewa Jezierska i Marcin Turski, którzy udzielali wywiadów w mediach lokalnych: TVP Lublin, Radio Lublin, Akademickim Radio Centrum, a plakat przygotował Dominik Tyda.

Poniżej linki do audycji i programów, w którym wystąpili przewodnicy - członkowie Koła:

Dokumentację fotograficzną sporządzili: Jerzy Mleczek, Marcin Turski, Leszek Warowny, Wiesław Wiącek i Wojciech Filo.

Ciekawe strony:
PTTK


ODZIAŁ MIEJSKI PTTK w LUBLINIE


BORT PTTK w LUBLINIE


DOMINIKANIE